W polskim kinie pojawiają się filmy wywołujące skandale z różnych przyczyn, jak „Obywatel” Jerzego Stuhra, czy „Obce ciało” Krzysztofa Zanussiego. Wcześniej „Wałęsa, człowiek z nadziei” Andrzeja Wajdy, „Pokłosie” Władysława Pasikowskiego oraz „Tejemnica Westerplatte” Pawła Chochlewa. Otwarta debata jest paliwem kultury ale pewne tematy warto najpierw omawiać w gronie fachowców. Forum takiej debaty powinna być rada Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.
Tak zaczyna się mój list otwarty do pani minister kultury Małgorzaty Omilianowskiej. A dalej piszę:
Niestety, nowa rada na lata 2014 – 2017 mianowowana przez Panią 27 listopada b.r. jest mało reprezentatywna dla polskiej opinii publicznej. Uderza jednostronność światopoglądowa składu, może z paroma wyjątkami.
- Jacek Bromski – Przewodniczący. Reżyser, scenarzysta i producent filmowy. Od 1996 roku prezes Stowarzysznia Filmowców Polskich.
- Edward Miszczak – Wiceprzewodniczący. Dyrektor programowy TVN od 1998 roku. Od 2012 roku członek zarządu TVN S.A. Jeden z twórców radia RMF FM
- Maciej Strzembosz – Sekretarz. Producent filmowy, scenarzysta i reżyser. Od 2004 roku prezes zarządu Krajowej Izby Producentów Audiowizualnych.
- Janusz Głowacki. Prozaik, dramaturg, scenarzysta i felietonista. Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
- Tomasz Jagiełło. Prezes Zarządu i dyrektor generalny sieci kin Helios S.A.
- Jerzy Kapuściński. Dyrektor TVP2. Od 1991 związany z Telewizją Polską. Producent filmowy. Były dyrektor Studia Filmowego "Kadr".
- Dominique Lesage. Od 2007 Dyrektor Wykonawczy Grupy TP ds. Kontentu. Odpowiada za rozwój usług telewizyjnych, producenckich, koprodukcję filmów pełnometrażowych.
- Aleksander Myszka. Członek Rady Nadzorczej Polkomtel Sp. z o.o. Wcześniej Prezes Zarządu Telewizji Polsat oraz członek Rady Nadzorczej Cyfrowego Polsatu.
- Włodzimierz Niderhaus. Producent filmowy, dyrektor Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie.
- Małgorzata Szumowska. Reżyserka, scenarzystka i producentka filmowa. Członkini Europejskiej Akademii Filmowej.
- Anna Wydra. Producentka i kierownik produkcji. W 2010 roku nominowana do Oscara za film dokumentalny "Królik po berlińsku".
Nieodzowni są przewodniczący, sekretarz i przedstawiciel TVP misyjnie zaintersowanej sztuką filmową. Reszta jest dyskusyjna. Część może zostać, część powinna ustąpić jeśli zrozumie Pani błąd. Ustąpić nie z braku zalet osobistych, lecz małej reprezentatywności składu rady. W innym razie powstanie przykre wrażenie okupacji polskiej kinematografii przez przedstawicieli jednego rodzaju światopoglądu i postawy politycznej.
Pominęła Pani przedstawicieli środowiska czasem zwanego „prawicą patriotyczną”. Termin ten nie zaprzecza patriotyzmu przedstawicielom innych poglądów, a jedynie niektórym. Antoni Libera prozaik i reżyser, Maciej Pawlicki producent i były dyrektor TVP1, Jan Polkowski prozaik i poeta, były dyrektor biura zarządu TVP, Wojciech Tomczyk scenarzysta, Wanda Zwinogrodzka, były dyrektor Teatru TVP to osoby, które wyrażają poglądy nieobecne w składzie rady PISF ale obecne w polskiej opinii publicznej. Czy podważa Pani ich fachowość? Dlaczego nikogo takiego nie mianowała Pani do rady? Nazwiska podaję bez wiedzy wymienionych. Można wskazać inne. To ludzie większej wrażliwości na dziedzictwo narodowe, którego Pani Minister jest kustoszem.
PISF powstał 10 lat temu staraniem Waldemara Dąbrowskiego, ministra kultury w rządzie SLD. Byłoby to niemożliwe bez poparcia Jarosława Kaczyńskiego, gdy Platforma Obywatelska zaciekle oponowała powstaniu Instytutu. Ale prezes Kaczyński skłonił posłów Prawa i Sprawiedliwości do poparcia stosownej ustawy. Dzięki temu kino polskie mogło odżyć.
Wspólne działanie Waldemara Dąbrowskiego i Jarosława Kaczyńskiego dla kultury narodowej pokazało, jak dobre wyniki przynosi współpraca ponad podziałami politycznymi. Podobnie Rada PISF w poprawionym składzie mogłaby oszczędzić wiele nieporozumień polskiej kinematografii.
Z głębokim szacunkiem,
Krzysztof Kłopotowski,
krytyk filmowy
